چه خاکی مناسب پسته کاری است؟

خصوصیات خاک مناطق پسته کاری

کشت پسته در رده های مختلف از خاک با موفقیت انجام می شود. در مناطق پسته کاری ایران بافت شنی لومی که یک بافت متوسط می باشد بهترین محصول را تولید می نماید.

همچنین در بافت های سنگین تر خاک مثل لومی رسی سیلتی و حتی لوم رسی محصول مناسبی تولید شده است. وجود زهکش های طبیعی همانند یک لایه شنی در عمق بیش از 2 متر از سطح خاک، می تواند سنگینی بافت خاک را جبران نمایند. مناسب ترین خاک برای کشت پسته از نظر عمق همراه با بافت یکنواخت می باشد.

چنین خاکهایی معمولا دارای نفوذ پذیری مطلوب، توام با ظرفیت نگهداری نسبتا زیاد آب و مواد غذایی، به همراه تهویه مناسب برای ریشه های گیاه می باشند. وجود خاکهای کم عمق و یا سخت لایه، باعث می شود که قسمت های هوایی و زیرزمینی درخت، کوتاه مانده، در نتیجه باروری و عملکرد آن بطور محسوس کاهش یابد.

درختان پسته در شرایط ماند آبی رشد مناسبی ندارند. در مقایسه با سایر درختان میوه، روزنه های برگ درختان پسته حساسیت نسبتا کمتری به شرایط خشکی از خود نشان می دهند.

در نتیجه در شرایط آب و هوایی گرم و خشک می توانند مقدار زیادی آب تعرق نمایند. پسته درختی است که برای زنده ماندن خود را با شرایط موجود بخوبی تطبیق داده و سازگار می نماید. با این وجود اگر بخواهیم تولید اقتصادی داشته باشیم باید آن را به اندازه آبیاری نمود.

آبیاری پسته برای رشد و نمو درختان جوان (نهال و بذر پسته) ، عملکرد کمی و کیفی درختان بالغ و رشد کلی سبزینه ای از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

 

خاک مناسب پسته

به طور کلی درختان پسته خاک عمیق و با بافت سبک تا متوسط را بیشتر می پسندند. خاک دارای لایه بندی، دارای لایه های سخت تا عمق 2 متری و زهکشی ضعیف یا به عبارت دیگر نفوذ پذیری پایین جهت کشت پسته چندان مناسب نیست. خاک بدون ساختمان یا با ساختمان توده ای معمولا از نظر نفوذ پذیری مشکل داشته و برای کشت پسته مناسب نیستند. سنگریزه زیاد از عوامل محدود کننده کشت و رشد مناسب پسته به شمار می آیند.

شوری خاک حداقل باید کمتر از 8 دسی زیمنس بر متر باشد.
نسبت جذب سدیم باید حداقل از 15 کمتر باشد. اسیدیته خنثی تا کمی قلیایی می تواند مناسب باشد.
بالا بودن نسبت کلسیم به منیزیم و میزان پتاسیم قابل جذب خاک در دراز مدت امتیاز مثبتی برای کشت پسته محسوب می گردد.
مقدار گچ و آهک از عوامل محدود کننده برای رشد اکثر گیاهان می باشد و پسته هم از این امر مستثنی نیست.

 

محدودیتهای خاک و راهکارهای رفع آن

بعد از شناسایی خاک و اطلاع از نیاز های کای درختان پسته از نظر شرایط خاک، تا حدودی می توان به محدودیت های خاک برای کشت پسته پی برد و در صورت امکان باید به رفع آنها پرداخت محدودیت هایی که بیشتر احتمال دارد در مناطق پسته کاری وجود داشته باشد و کشت و رشد و نمو پسته را تحت الشعاع قرار دهد به همراه راهکار رفع آن محدودیت به شرح زیر ارائه می گردد.

شوری یا وجود املاح محلول بالا و سمیت عناصر سدیم ، منزیم و بر در خاکها

راهکار رفع محدودیت

حذف لایه سطحی خیلی شور از زمین قبل از کشت
آبشویی سنگین بر اساس نوع خاک و آب آبیاری مصرفی
استفاده از گچ در صورت قلیل یا شور بودن و جود سدیم تبادلی بالا و پایین بودن نسبت کلسیم به منیزیم در خاک
وجود لایه با نفوذ پذیری کم و محدود کننده رشد ریشه(مانند پترو چیبسیک و پتروسالیک) در بعضی از خاکها که باعث می شود ریشه درختان مخصوصا در سنین بالا کمتر بتواند از خاک عمیق استفاده نمایند و در مواردی رشد در درختان را نیز محدود کرده و باعث رشد مناسب و محصول دهی کافی درختان پسته می گردد.

راهکار رفع محدودیت

شکستن لایه سخت با زیر شکن در صورت عمیق نبودن لایه لودر کردن محل کشت درختان و بیرون آوردن لایه سخت
کم بودن مواد آلی و هوموس در این خاکها به دلیل بازگشت کم بقایای به خاک و همچنین درجه حرارت بالا در این مناطق که باعث تجزیه مواد آلی موجود می گردد.
استفاده از مواد آلی مختلف خصوصا کودهای حیوانی در هنگام کشت و همچنین سالهای پس از کشت به طور دائم و هر ساله
کمبود عناصر ازت و فسفر در خاک به دلیل اینکه این عناصر بیشتر منشاء آلی دارند و مواد آلی در خاکهای این مناطق کم است.

راهکار رفع محدودیت

استفاده از مواد آلی خصوصا حیوانی در هنگام کشت و همچنین سالهای پس از کشت به طور دائم و هر ساله
استفاده از کودهای شیمیایی ازته بصورت کانال کود روی کودهای آلی
قلیایی بودن پی اچ خاکها و اثر آن بر بسیاری از خصوصیات خاک از جمله کمبود کیفی فسفر و عناصر کم نیاز مانند آهن، روی، منگنز و مس به دلیل رسوب آنها و عدم قابلیت جذب برای گیاه.
استفاده از مواد اصلاح کننده پی اچ موضعی خاک مانند گوگرد پودری کشاورزی
شنی و سبک بودن بعضی خاکها و پایین بودن ظرفیت تبادل کاتیونی آنها و در نتیجه حاصلخیری پایین

راهکار رفع محدودیت

استفاده از مواد آلی خصوصا کود های حیوانی
درصد آهک نسبتا بالا در خاکها مناطق پسته کاری که باعث پی اچ بالا و همینطور بطور مستقیم باعث کاهش حاصلخیزی این خاکها می گردد.

راهکار رفع محدودیت

استفاده از مواد اصلاح کننده پی اچ موضعی خاک مانند گوگرد پودری کشاورزی
سنگین بودن برخی خاکه مخصوصا در پلایاها و اراضی پست و مشکلات ناشی از آن مانند نفوذ پذیری و تهویه کم و مشکل بودن انجام عملیات کشاورزی و باغداری.

راهکار رفع محدودیت

استفاده از مواد آلی خصوصا کود های حیوانی و اصلاح بافت خاک
وجود سنگریزه زیاد در سطح و در بعضی مواقع در کل پروفیل خاک . چنین خاکهایی معمولا دارای حاصلخیزی پایین بوده و وجود سنگریزه زیاد در سطح نیز باعث مشکل در انجام عملیات کشاورزی می شود.

راهکار رفع محدودیت

کاهش یا حذف سنگریزه های سطحی
عدم استفاده از اراضی دارای سنگریزه زیاد در کل پروفیل خاک جهت کشت پسته
عدم وجود ساختمان مناسب در بسیاری از خاکها که از دلایل نفوذ پذیری پایین و تهویه نامناسب در خاکها به شمار می رود.

راهکار رفع محدودیت

استفاده از مواد آلی خصوصا کود های حیوانی
پایین بودن جمعیت میکروارگانیسم های خاکزی

راهکار رفع محدودیت

استفاده از مواد آلی خصوصا کودهای حیوانی و استفاده کمتر از کود های شیمیایی به ویژه کودهای فسفره جهت حفاظت میکرو ارگانیسم های خاک و همزیستی قارچ های میکرو ریزا با ریشه درختان پسته در آینده

کمبود مواد غذایی

راهکار رفع محدودیت

استفاده از کودهای آلی و شیمیایی جهت رفع کمبود بر اساس نتایج تجزیه خاک و توصیه های فنی و کارشناسی که در مورد هر محل می توان متفاوت و اختصاصی باشد.

 

خلاصه : خاک مناسب درخت پسته

کاشت پسته در رده هاي متفاوتی از زمین با موفقيت انجام خواهد شد. در منطقه هایی که در کشور ایران پسته کاشته می شود و کود مناسب درخت پسته بافت می باشد و شني لومي که يک بافت متوسط مي باشد عالی ترین محصول را توليد می کند. هم چنين در بافت هاي سنگين تر خاک مانند لوم – رسي – سيلتي و حتي لوم رسي محصول قابل قبولی توليد خواهد شد.
موجود بودن زهکش هاي طبيعي مثل يک لايه شني در عمق پایین تر از دو متر از سطح خاک این قابلیت را دارند سنگيني بافت را جبران کنند.
موجود بودن خاک هايی با عمق پایین و يا سخت لايه سبب خواهد شد که بخش هاي هوايي و زيرزميني درختان کوتاه بماند در نتيجه باروري و عملکرد آن به صورت قابل توجهی کم می شود.
درختان پسته در شرايط ماندابي رشد ونمو مناسبي نخواهند. هم چنين در زمین هاي داراي قلياييت پی اچ بالا جذب کردن عنصر های بالا عنصر های ميکرو خیلی کم و نا چیز می باشد