نحوه تولید کمپوست از پوست پسته

در این مقاله از کرمون شاپ قصد داریم نحوه تهیه کمپوست از پوست و ضایعات پسته را آموزش دهیم، همان طور که می دانید کمپوست در اثر تجزیه مواد کربن دار و ازت دار در مجاورت رطوبت بوسیله موجودات ریز (میکروارگانیسم ها) به وجود می آید. یعنــی در اثــر ایــن فرآینــد، مــوادی ماننــد کــود حیوانــی، مــواد ســبز گیاهــی، خاشــاک و مــواد چوبــی می پوســند و در نهایــت پــودری هــم رنــگ و هــم بــوی خــاک جنــگل تولیــد می شــود.

کمپوســت باعــث بهبــود ســاختمان خاکهــای ســبک و ســنگین شــده، قابلیــت جــذب آب و عناصــر را افزایــش می دهــد، مــاده آلــی و مــواد مفیــد را بــرای گیــاه فراهــم می کنــد.

از همــه مهمتــر، کمپوســت جمعیــت (میکرو ارگانیســم های) مفیــد خــاک را بــالا بـرده و خـاک را زنـده می کنـد و باعـث ایجـاد کشـاورزی پایـدار و افزایـش کیفیـت و کمیـت محصــول می گــردد.

از ایـن رو، می توان با توجـه بـه وجـود مـواد اولیـه فـراوان تولیـد کمپوسـت از پوسـت نـرم پسـته در مجموعــه کشــاورزی استفاده کرد. تجربه نشان داده که غنی سازی کمپوسـت بـا اضافه کردن کودهـای شـیمیایی اشتباه است.

بــا اضافــه کــردن کودهــای شــیمیایی باعث از بین بردن موجــودات زنــده موجود در کمپوست شده.

 آزمایشهــای انجــام شــده روی نمونه هــای کمپوســت غنــی شــده بــا کودهــای شــیمیایی نشــان داد کــه افـزودن کودهـای شـیمیایی باعـث از بیـن رفتن و کــم شــدن جمعیــت میکرو ارگانیســمهای کمپوســت می شــود.

مراحل تولید کمپوست از پوست پسته

1- ریختن پشتۀ مواد کمپوست

کــه در طــول پشــته 10 واحــد حجمــی کــود گاوی و 10 واحــد حجمــی پوســت تــر پســته(نخالـه پسـته) اسـتفاده می شـود. کـه ایـن مـواد طـی دو مرحلـه افـزوده می شـوند.

سـپس، یـک واحـد کاه و دو واحـد خـاک نیـز بـه آنهـا اضافـه می گــردد. البتــه در کمپوســت تولیــدی نیــم واحــد کــود مرغــی نیــز افــزوده شــد. به طــور خلاصه مقــدار مــواد در جــدول آمــده اســت.

نام ماده	مقدار واحد حجمی
کود گاوی	10
پوست تر پسته (نخاله)	10
کود مرغی	0.5
کاه	1
خاک	2

 

2- ریختن آب روی مواد

پــس از ریختــن مــواد بــه شــکل پشــته، بایــد روی آنهـا آب زیـادی ریخـت تـا رطوبـت مـواد بــه حــد مناســب برســد. پــس از بــه هــم زدن مـواد بایـد رطوبـت آن کنتـرل شـود.

بـه ایـن صـورت کـه مقـداری از مـواد مخلـوط شـده را در مشــت فشــار داده و چنانچــه در اثــر فشــار، آب از آن بیــرون بیایــد نشــانه رطوبــت بــالا و چنانچه بعـد از فشـار و بـاز کـردن دسـت، مـواد بـه هم چسـبیده باشـند، نشـانه رطوبت مناسـب و چنانچــه مــواد از هــم بــاز شــوند نشــانه کــم بـودن رطوبـت اسـت و بایـد مجـددا آب اضافـه گـردد.

کـم یـا زیـاد بـودن رطوبـت باعــث می شــود فعــل و انفعــالات کمپوســت درسـت انجـام نشـود و نتیجـه مطلـوب حاصـل نگــردد.

3- همزدن مواد

بـا توجه بـه اینکـه این روش سـاخت کمپوسـت بــه صــورت هــوازی اســت، پشــته ها نیــاز بــه هوادهـی دارنـد و یکـی از راههـای رسـاندن هـوا بـه تـوده، هـم زدن آن اسـت.

ایـن کار عـلاوه بـر رسـاندن هـوا، باعـث یکنواخـت شـدن رطوبـت و دانه بنـدی مـواد هـم می شـود. هـم زدن مـواد بــا دســتگاه کمپوســت (تِرنِــر) انجــام می گــرد.

ایـن دسـتگاه سـاخت داخـل اسـت و بـا تراکتور کشــیده می شــود و از آن نیــروی می گیــرد ایــن دســتگاه روی پشــته قــرار می گیــرد و بــا سـرعت خیلـی آهسـته در طـول پشـته حرکـت می کنـد و مـواد پشـته را به طـور کامـل از جلـو بـه عقـب خـود پرتـاب نمـوده و ضمـن مخلـوط نمــودن کامــل مــواد، باعــث شکســته شــدن مــواد بــزرگ ماننــد تکه هــای به هــم چســبید کــود گاوی می گــرد.

در اوایــل، پشــته نیــاز بیشــتری بــه آب و هــم زدن دارد، به طــوری کــه روز اول دوبــار و حـدود 10 روز اول یـک بـار در روز بایـد بـه هـم زده شــوند. هرچــه بــه مراحــل پایانــی فراینــد نزدیـک شـویم، هـم زدن کاهـش می یابـد و بـه هفتــه ای یــک بــار می رســد.

قبــل از هــم زدن، بــا توجــه بــه میــزان رطوبــت پشــته، بایســتی بــه آن آب اضافــه گــردد.

4- اندازه گیری دما

دمـای پشـته معیـاری جهـت تشـخیص درسـت بــودن رونــد کار اســت. بعــد از حــدود 5 روز دمــای پشــته بایــد بــه 65 درجــه ســانتیگراد برسـد و پـس از آن حـدود 5 روز ایـن دمـا بـه زیــر 60 درجــه و بــه مــرور بــا شــیب مالیــم بـه دمـای محیـط می رسـد.

بالاتر رفتـن دمـا بیــش از آنچــه کــه بایــد باشــد نشــانه پاییــن بـودن نسـبت کربـن بـه نیتـروژن (N/C) یـا بـه معنـی دیگـر کـم بـودن مـواد کربنـی اسـت که جهـت اصـلاح بایـد آنقـدر کاه بـه پشـته اضافـه کنیـم تـا دمـا متعـادل گـردد. بـر عکـس، پایین بـودن دمـا در اثـر بـالا بـودن نسـبت (N/C ) و یـا بـه عبـارت دیگـر کـم بـودن مـواد ازت دار اسـت کـه بایـد ایـن مـواد اضافـه گـرد.

اگـر دسـتگاه سـنجش دی اکسـید کربن(CO2 متر) موجــود باشــد بــا انــدازه گیــری ایــن عامـل نیـز می تـوان از پیشـرفت صحیـح رونـد کار مطمئــن شــد.

5- محافظت از پشته ها

بـرای آمـاده سـازی کمپوسـت بـه نحـو احسـن و حفــظ میکرو ارگانیســمهای مفیــد آن توصیــه می شـود تـا مـوارد زیـر رعایـت شـود.

1- کمپوســت در مقابــل آفتــاب شــدید بایــد محافظــت شــود بــرای ایــن کار نیــاز بــه پوششـی اسـت کـه ضمـن جلوگیـری از تابـش آفتــاب مانــع از رســیدن هــوا بــه پشــته نشــود.

2- پشــته ها هرچــه پــر بارتــر باشــند، یعنــی ارتفــاع بیشــتری داشــته باشــند، فعــل و انفعـالات در آن بهتـر انجـام می شـود و نتیجـه بهتــری می دهــد.

3- تنظیـم رطوبـت پشـته باعث پوسـیدن سـریع و درسـت مـواد و بدسـت آمـدن کمپوسـت عالی می شــود.

4- کمپوسـت پـس از آمـاده شـدن بـوی مطبـوع خــاک جنــگل مــی دهــد و ایــن از نشــانه های درسـت بـودن کار اسـت.

5- جهــت نگهــداری بیشــتر کمپوســت، بهتــر اسـت کمپوسـت را دپـو کنیـم تـا مانـدگاری آن بیشـتر گـردد.

6- بهتــر اســت کمپوســت تــا 5 مــاه پــس از تولیــد مصــرف گــردد.

7- از اضافــه کــردن هــر گونــه مــادهای ماننــد کودهــای شــیمیایی کــه باعــث از بیــن رفتــن میکرو ارگانیســمهای مفیــد کمپوســت می شــود، خــودداری شــود.