مبارزه با آفت شب پره هندی با روش های فیزیکی

مبارزه با آفت شب پره هندی

شب پره هندی حشره ای پلی فاژ است و تقریبا 83 نوع میزبان برای آن گزارش شده است. از جمله میزبان های آن می توان به آرد، برنج، پسته، توت خشک، دانه های روغنی، ذرت، غلات، کشمش، گندم، مغز بادام و مغز گردو … اشاره کرد.

اطلاعات موجود نشان می دهد این آفت در اکثر شهرهای کشور وجود دارد. حشره کامل شب پره ای به رنگ قهوه ای قاعده بال به رنگ خاکستری مایل به زرد است.

تخم شب پره هندی به رنگ سفید است و تخم ها را بصورت انفرادی یا دسته ای می گذارد لاروهای سن یک به رنگ سفید یا صورتی کمرنگ، این آفت هنگام غروب و شب فعالیت می کند و روزها در پناهگاه به حالت استراحت به سر می برد هر حشره ماده در طول زندگی خود 40 تا 350 عدد تخم می گذارد. لاروها در یک پیله نازک تبدیل به شفیره می شوند و بعد از 40 روز حشره کامل ظاهر می شود.

 این حشره مانند سایر موجودات، مورد حمله دشمنان طبیعی قرار می‌گیرد از جمله دشمنان طبیعی این آفت انباری می‌توان زنبورهای پارازیتوئید(bracon hebetor )و باکتری (bacillus thuringiensis) و دو پرزتوزآ (nosema plodia) را نام برد.

 

مبارزه با آفت شب پره هندی با زنبور پارازیتوئید

 

مهم‌ترین دشمن طبیعی این آفت زنبور پارازیتوئید می‌باشد. طول بدن حشرات کامل این پارازیتوئید 3 تا 3.5 میلی‌متر می‌باشد. حشره ماده قبل از تخم‌گذاری لارو شب پره هندی را نیش زده و رها می کند.

عمل پارازیتیسم حدود 5 دقیقه بعد از نیش خوردن لارو میزبان شروع می‌شود زنبور ماده می‌تواند 124 لارو را فلج کند که با وجود این فقط روی تعداد محدودی از آن‌ها تخم‌گذاری می‌نماید.

میانگین تعداد تخمی که توسط زنبور ماده گذاشته می‌شود حدود 11 عدد است تخم به صورت منفرد و بیشتر روی لارو میزبان و در مواردی روی شفیره میزان قرار داده می‌شود تعداد تخم‌ها روی هر لارو میزبان 1 تا 38 عدد و میانگین 6 تخم می‌باشد. لارو پارازیت بعد از تفریخ تخم روی لارو میزبان تغذیه می‌کند.

طول لارو زنبور پارازیت 3 تا 3.2 میلی‌متر و به رنگ سفید مایل به سبز است. لارو پارازیت جهت شفیره شدن لارو شب پره هندی را ترک می‌کند و درون پیله‌های سفید کشیده شفیره می‌شود.

این پارازیتوئید به علت کوتاه بودن دوران زندگی و قدرت تخم‌گذاری نسبتاً زیاد موجب چنان تلفاتی در لاروهای آفت مزبور می‌گردد که باعث از بین رفتن و با روبرو شدن با بی‌غذایی شرایط زندگی را برای خود مشکل می‌نماید و تعداد جمعیت آن به حداقل و حتی تا سرتاسر حد از بین رفتن می‌رسد. این حشره  از محصولات غذایی و همچنین از مغز پسته استفاده می کند.

مبارزه با آفت شب پره هندی با فرمون های جنسی

 

فرمون های جنسی شب پره هندی شناسایی شده که می‌توان در مبارزه و یا ردیابی این آفت انباری استفاده نمود. برای مبارزه و کنترل جمعیت این آفت در صورتی که جمعیت آفت پایین باشد می‌توان از تله‌های چسبنده فرمونی استفاده کرد.

یکی از محدودیت‌های کاربرد چسبنده فرمونی در جمعیت زیاد است که تعداد زیادی حشره کامل شب پره هندی به تله فرمونی جذب شده کار آیی تله چسبنده پایین آمده و نمی‌تواند حشرات بیشتری را شکار کند. علاوه بر آن با گذاشتن تله‌های فرمونی جنسی شب پره هندی در انبارهای پسته می‌توان از حضور آفت و یا تخمین جمعیت آفت اطلاع حاصل کرد.

 

استفاده از اتمسفر تغییر یافته جهت مبارزه با آفت شب پره هندی

 

در مبارزه با آفت شب پره هندی و دیگر  آفت انباری سه روش اتمسفری از جمله جایگزینی ازت، جایگزینی دی اکسید کربن و کاهش فشار اتمسفری استفاده می‌شود.
در روش جایگزینی ازت با جایگزینی ازت در فضای انبار مقدار اکسیژن را به حداقل ممکن رسانده و به طریق باعث مرگ آفات انباری می‌گردند.

برای اجرای این روش ازت را با شدت جریان بالا وارد انبار نموده و هنگام که مقدار اکسیژن به 1 درصد رسید شرایط برای مرگ آفات انباری فراهم است که طول مدت اجرای تیمار مقدار اکسیژن در همان حد باقی می‌ماند.

بسیاری از انبارهای تجاری دارای اتاقک مخصوص گاز دهی ترکیبات شیمیایی می‌باشند که می‌توان از این اتاقک‌ها برای مبارزه با آفات انباری از جمله شب پره هندی از روش جایگزینی ازت استفاده نمود.

جایگزینی دی اکسید کربن در انبارهای پسته یکی از روش‌های مناسب برای مبارزه با آفت شب پره هندی می‌باشد. دی اکسید کربن با غلظت 35 درصد و یا بیشتر در مرگ و میر آفات انباری بسیار مؤثر است.

اگر چه مؤثرترین دز برای کنترل آفات انباری 60 درصد می‌باشد ولی در موردی از تیمارها 30 تا 100 درصد استفاده شده است. مدت زمان لازم برای مبارزه علاوه بر غلظت دی اکسید کربن به درجه حرارت، رطوبت مواد انباری و مرحله رشدی آفت بستگی دارد.

در آزمایش که روی شب پره هندی روی پسته انجام شد از تلفیق ازت و دی اکسید کربن استفاده شد. برای کنترل این آفت غلظت دی اکسید کربن 30 درصد و کاهش مقدار اکسیژن به 2 درصد برای مدت 120 ساعت باعث نابودی تمام مراحل این حشره گردید.

 

کاهش فشار اتمسفر یکی دیگر از روش‌های مبارزه با آفت انباری می‌باشد. استفاده از این روش مانند سایر روش‌های اتمسفری دارای این مزیت است که فاقد هرگونه اثرات سوء ناشی از مصرف سموم می باشد.

در این روش با کاهش اکسیژن مراحل فیزیولوژیکی چرخه گلیکولیز دچار اشکال می‌شود و همچنین حشرات در شرایط فشار کم اتمسفر آب بدن خود را از دست می‌دهند و باعث مرگ حشره می‌شود. عوامل مختلفی از جمله درجه حرارت، مرحله رشد آفت، سطح فشار کاهش داده شده و رطوبت نسبی روی درجه تأثیر این روش مؤثرند.

این روش مبارزه را می‌توان با سایر روش‌ها غیر شیمیایی و شیمیایی نظیر گرمادهی، جایگزینی ازت و دی اکسید کربن و یا تدخین با گازهای سمی تلفیق نمود که اثر بهتری در کنترل آفات انباری بخصوص شب پره هندی دارد.

به منظور استفاده تجاری از این روش به تازگی از اتاقک‌های مخصوص که قابلیت انعطاف داشته و از جنس پی‌وی‌سی ساخته شده استفاده می‌گردد.

در چنین اتاقک‌هایی می‌توان فشار را تا 21 میلی‌متر جیوه در مدت چند روز ثابت نگهداشت. این اتاقک‌ها به پمپ‌های مکش خاصی وصل گردید که عملیات کاهش فشار اتمسفری را انجام می‌دهد.

 

استفاده از تیمارهای دمایی جهت مبارزه با آفت شب پره هندی

 

تیمارهای دمایی یکی از روش‌های مبارزه فیزیکی است که از قدیم الایام در مبارزه با آفات انباری استفاده شده است. حشرات در دامنه خاص دمایی فعالیت می‌کنند و بالاتر و پایین‌تر از این دامنه دمایی از میزان فعالیت‌های زیستی حشره کاسته شده و در نهایت موجب مرگ آن می‌گردد.

استفاده از گرما

ابتدایی‌ترین روش مبارزه با حشرات و ضدعفونی کردن محصولات کشاورزی استفاده از گرما است. حساسیت حشرات در برابر گرما بسته به گونه و مراحل زندگی (تخم، لارو، شفیره و بالغ) و همچنین سایر عوامل متفاوت است.

تیمارهای حرارتی که روی مرحله تخم و لارو شب پره هندی انجام شده نشان داد که دمای 37 درجه سانتیگراد حرارت پس از 48 ساعت و 40 درجه سانتیگراد پس از 24 ساعت از تفریخ صد در صد تخم‌های شب پره هندی جلوگیری می‌کنند.

همچنین حرارت 42 درجه سانتیگراد پس از 24 ساعت موجب مرگ‌ومیر همه لاروهای داخل پسته و انبار خواهد شد.

لازم به ذکر است که خلاء در افزایش اثرات تیمارهای گرمایی بسیار مؤثر است و زمان لازم برای کشتن حشرات را کاهش می‌دهد.

 

استفاده از سرما

 

سرما یکی از روش‌های مبارزه با آفات انباری محسوب می‌شود. حساسیت شب پره هندی در مقابل سرما بسته به مراحل مختلف زندگی آفت متفاوت است. استفاده از سرما در مبارزه با آفت شب پره هندی در بسیاری از کشورها مرسوم می‌باشد.
تیمارها سرمایی که روی مرحله تخم و لارو شب پره هندی انجام شده نشان داد که دمای منفی 4 درجه سانتیگراد پس از 72 ساعت و منفی 6 درجه سانتی گراد پس از 24 ساعت از تفریخ صد در صد تخم‌های شب پره هندی جلوگیری می‌کند. دمای منفی 6 درجه سانتی گراد پس از 48 ساعت موجب مرگ و میر همه لاروهای داخل پسته و انبار خواهد شد.

با توجه به آزمایش‌ها و بررسی‌های به عمل آمده نظر به اینکه ایجاد برودت‌های پایین‌تر از صفر برای حجم وسیع انبار مشکل است پیشنهاد می‌شود از دمای 42 درجه سانتی گراد برای مبارزه با تخم‌ها و لاروهای آفت استفاده شود.

بدین صورت که با برقراری یک سیستم حرارتی در انبار و نصب ترموستات روی آن حرارت انبار 24 ساعت در حدود 42 درجه سانتیگراد نگه ‌داشته شود که در این صورت علاوه بر تخم همه لاروهای سنین مختلف آفت از بین خواهند رفت.

لازم به ذکر است که دمای 42 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت روی طعم و مزه پسته تأثیری ندارد.
با نصب توری رو هواکش‌ها، پنجره‌ها و درب ورودی از ورودی حشرات به انبار ممانعت به عمل آید.

همچنین بعد از مبارزه فیزیکی توصیه می‌گردد برای پیشگیری از خسارت این آفت در انبارهای پسته دمای انبار در 13.1 درجه سانتیگراد یا کمتر از آن تنظیم شود.

کرمون شاپ حامی کشاورزان