جنگ میان پسته ایران و پسته آمریکا
در این مقاله از کرمون شاپ به بررسی اجمالی در خصوص پسته آمریکا خواهیم داشت و این که چگونه طی چند دهه، بزرگترین وارد کننده پسته به بزرگترین صادر کننده پسته در جهان تبدیل شد.
پسته ایران در اواخر قرن نوزدهم به آمریکا راه یافت و به مرور زمان مصرف پسته ایرانی در آنجا توسعه و عمومیت پیدا کرد.
تا همین اواخر (قبل از انقلاب) پسته برای آمریکا، یک کالای وارداتی بود و آمریکا یکی از بزرگترین واردکنندههای پسته ایران بود. آنها با طعم و مزه پسته ایران خو گرفته بودند و اکثریت خرید پسته آنها از ایران صورت می گرفت.
پسته اعلاء ایران
اما درست در اواسط قرن نوزدهم بود که ورق برگشت، دولت فدرال به فکر کشاورزی در بیابانهای جنوبی افتاد. در این سالها بود که واریته های گوناگون از سراسر جهان به نواحی کالیفرنیا آورده شد.
اما واریته ای مناسب و بهینه و اقتصادی که مناسب کالیفرنیا باشد یافت نشد و پسته کاری توسعه نیافت.
در سال 1928 دولت آمریکا به یکی از زبدهترین محققان خود دکتر وایت هاوس ماموریت داد تا مناسبترین واریته برای کشت در صحرای کالیفرنیا را پیدا کند.
آقای وایت هاوس که به حق باید او را پدر پسته آمریکا دانست طی سفر به کشورهای مختلف پسته خیز، تعداد زیادی از واریته ها را جمعآوری کرد و در ایستگاه تحقیقاتی چیک کالیفرنیا برد.
پس از تحقیق و بررسی سرانجام واریته ای را انتخاب کرد که مناسبترین و سازگارترین واریته به آب و هوای بیابانهای کالیفرنیا بود.
واریته انتخابی متعلق به ایران و از استان کرمان بود.
به همین علت اسم این واریته بعدها به واریته کرمانی نامیده شد.
احداث باغات صحرای کالیفرنیا شروع شد و کم و بیش توسعه یافت تا اینکه در ایران انقلاب اسلامی به ثمر رسید و این آغاز جهش بزرگ برای پسته آمریکا بود.
تا قبل از این آمریکا همچنان واردکننده عمده پسته ایران بود. با تسخیر لانه جاسوسی و قطع رابطه تهران با واشینگتن معجزه پسته کالیفرنیا که همکاری موفق بین دولت و باغداران بود شکل گرفت.
حمایت تمام عیار دولت از باغ داران آمریکا
تسهیلات ارزان جهت توسعه باغ پسته همراه با لولهکشی و توزیع مناسب آب، حمایتهایی بود که دولت از باغداران داشت و کشاورزان و باغداران الحق که از این بستر مناسب بهترین استفاده را کردند، به طوری که آنها موفق به احداث باغهایی بزرگ پسته با هزینه سربار کم و تولید سرانه بالا شدند.
تولید پسته در کالیفرنیا آنچنان سرعت گرفت که صرف فقط چند سال، آمریکا مصرفکننده را به آمریکا صادر پسته تبدیل کرد.
اکنون تولید در آنجا به حدی شده است که بیش از نیمی از تولید، مازاد بوده و باید روانه بازارهای جهانی شود.
کالیفرنیا ناچار باید پسته خود را بفروشد.
بازار داخلی توان جذب بیش از ثلث تولید را ندارد.
بنابراین پسته باید در بازارهای جهانی با پسته خوشمزه ایرانی رقابت کند و اینجاست که طعم و مزه پسته ایران بزرگترین چالش صنعت پسته کالیفرنیا در بازار جهانی میشود.
خوشمزگی پسته ایران در برابر پسته کالیفرنیا به حدی است که مکزیک نزدیکترین اقتصاد به آمریکا، پسته ایران را سفارش میدهد.
حتی مردم آمریکا دوست دارند از پسته ایران استفاده کنند و این کار را برای صنعت پسته آمریکا سخت کرده است.
علاوه بر مزیت رقابتی طعم و مزه پسته ایران، عدم تنوع پسته کالیفرنیا در برابر تنوع رقم (90 رقم پسته ایران) رقابت سخت را، سختتر میکند.
حذف رقیب خوشمزهتر، راهکاری که آنها انتخاب کردهاند.
حمایت دولت دوباره شامل حال باغداران میشود و به پشتیبانی تعرفه آنتی دامپینگ (سیصد درصدی بر واردات پسته ایران به آمریکا) بسته میشود. تا پسته ایران روانه آمریکا نشود.
این تنها حمایتی نبود که شامل باغداران میشد، تحریمهای سخت راهکار دیگر بود.
اکنون دولتمردان آمریکایی با تحریمهای بینالمللی علیه ایران در رویای به صفر رساندن صادرات پسته ایران هستند.
تبلیغات وسیع رسانهها با موضوع بهداشت راهکار دیگر آنها در بازارهای جهانی است.
اینجاست که آفلاتوکسین، مطرح و بزرگنمایی میشود تا بازار بزرگ اروپا را تصاحب شوند و الحق که به خوبی موفق شدند.
رسانه های آمریکا بارها از جنگی به نام جنگ پسته بین ایران و آمریکا سخن به میان آورده اند، آنها به جد تمام تلاش خود را به کار برده اند تا حد اکثر تحریم ها اقتصادی علیه ایران را حفظ و حتی تشدید کنند.
و اما اکنون حال پسته ایران خوب نیست و رو به موت است به حال احتضار افتاده و نیم نفسی بیش نمانده.