زنجره پسته

زنجره پسته : آفتی تک نسل بوده و حشرات بالغ از اواسط اسفند روی درختان پسته پدیدار می‌شوندکه به شیره‌تر نیز معروف است یکی از آفات مهم و بسیار قدیمی پسته در اغلب مناطق ایران می‌باشد. این آفت امروزه به عنوان یک آفت درجه دوم در باغ‌های پسته شناخته شده و در مناطق با پسته‌های وحشی پراکنش نسبتاً بالایی دارد.

ریخت‌شناسی

تخم زنجره پسته سفیدرنگ و پوره‌ها به رنگ سبز می‌باشند. اندازه حشرات بالغ حدود 3 تا 5 میلی‌متر طول داشته وبال‌ها به صورت شیروانی روی بدن قرار می‌گیرند و رنگ آن‌ها از زرد مایل به سبز تا قهوه‌ای دیده می‌شود.

زیست‌شناسی و خسارت

زنجره پسته آفتی تک نسل بوده و حشرات بالغ از اواسط اسفند روی درختان پسته پدیدار می‌شوند و از بافت سبز جوانه‌های درختان، خوشه‌های گل و میوه تغذیه کرده و در زمان تغذیه روی محور خوشه‌ها تخم‌ریزی می‌کنند.

به این صورت که حشره ماده با تخم ریز خود شکافی طولی در محل مورد نظر ایجاد کرده و تخم‌ها را در داخل بافت گیاه قرار داده و روی آن را با مادهای می‌پوشاند.

زنجره این عمل را در فواصل مناسب در بافت درختان انجام می‌دهد، از محل بافت آسیب دیده که به رنگ سیاه دیده می‌شود، پوره‌ها از تخم خارج شده و پوره‌های متحرک از شیره‌ی گیاه تغذیه می‌کنند.

از ویژگی پوره‌ها دفع مقدار زیادی عسلک است که به صورت مایع قندی روی اندام هوایی قرار می‌گیرد و ظاهری ناخوشایندی را ایجاد می‌کند.
حشرات کامل تمام تابستان و پاییز در باغ به سر برده و با سرد شدن هوا در شیار درختان و زیر پوسته خشک درختان یا مواد آلی و بقایای گیاهان، زمستان را می‌گذراند.

این حشره به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم به درختان پسته خسارت می‌زند.
خسارت مستقیم توسط پوره‌ها و بدین صورت انجام می‌شود که آفت خرطوم خود را داخل میوه تازه فرو کرده، بافت اطراف محل نیش حالت له شدگی به خود گرفته و باعث مرگ آن می‌شود به این عارضه لهیدیی پوست نرم میوه و به گویش محلی در استان کرمان داغو گفته می‌شود.

 

خسارت غیر مستقیم توسط حشرات کامل زمستان گذاران با ایجاد شکاف در محور خوشه‌ها و تخم‌گذاری در این شکاف‌ها انجام می‌شود. ایجاد این زخم‌ها و شکاف‌ها باعث ریزش دانه‌های تازه تشکیل شده می‌شود.

پایش و کنترل

به رغم گسترش و پراکنش زنجره پسته در اغلب باغات پسته کشور، خوشبختانه امروزه جمعیت این آفت در بسیاری از مناطق پایین بوده و مبارزه شیمیایی اختصاصی را نمی‌طلبد.
تا به حال در کشور نیز حشره کشی برای این آفت ثبت نشده، اما تأثیر حشره‌کش‌های فوزالن، دیاینون و فنیترتیون روی این آفت مناسب گزارش شده است.

استفاده از کارت‌های زرد چسبنده برای ردیابی و تعیین تراکم این آفت می‌تواند اطلاعات مناسبی از وضعیت آلودگی باغ لزوم مبارزه را به باغداران بدهد.

کنترل زنجره پسته

1- آبیاری منظم

2- هرس مناسب

3- تقویت درختان با استفاده از کود های دامی و مرغی

4- استفاده از یخ آب زمستانه

5- استفاده از تله های چسبناک زرد رنگ در دو نوبت

نوبت اول از اواسط فروردین همزمان با پیدایش نوک سیز جوانه ها

نوبت دوم اردیبهشت ماه به منظور شکار حشرات بالغ