مقاله ها
پروانه میوه‌خوار پسته
اردیبهشت
تراکم این آفت در باغ‌های مسن به دلیل وجود پناهگاه‌های زمستانی بیشتر برای لاروها (شکاف تنه‌ها و زیر پوستک درختان) بیشتر است.
اما در باغ‌های جوان نیز دیده شده است.
ریخت‌شناسی
لاروهای سفیدرنگ هستند و با افزایش سن، بندهای شکمی به رنگ قرمز گلی متمایل شده و در انتهای دوره لاروی پیش از ورود به مرحله شفیرگی با رنگ سبز شناسایی می‌شوند
در حشرات بالغ سر، سینه، بال‌های جلوی و عقبی به رنگ خاکستری هستند که بال‌های جلویی با دارا بودن لکه‌های تیره نامنظم وبال‌های عقبی با ریشک های تیره قابل تمایز هستند.
زیست‌شناسی و خسارت
پروانه میوه‌خوار پسته آفتی دو نسلی می‌باشد. حشرات کامل در اواسط فروردین ماه همزمان با تشکیل میوه‌های ریز، خوشه‌ها و برگ‌های کوچک ظاهر شده و بر روی آنها تخم‌گذاری می‌کنند.
لاروها: به رنگ زرد با نوارهاي عرضي قرمز كه در سنين بالا اين نوارها سبز كم رنگ مي شوند و حداكثر طول آنها به ۱۲ ميلي متر ميرسد.
لاروها بعد از دو هفته از تخم‌ها خارج شده و به داخل میوه‌های تازه نفوذ کرده و از جنین میوه تغذیه می‌کنند، این لاروها سپس خارج شده و میوه بعدی را آلوده می‌کند. هر لارو طی دوره رشدی خود قادر است چندین میوه را تخریب کند.
لاروها
در ادامه با چند بار پوست اندازی لارو، مرحله رشد خود را تکمیل نموده و از سرشاخه‌ها به سمت تنه درختان حرکت می‌کند و در شکاف‌های درخت یا بقایای گیاهان و خاک نرم اطراف آن به شفیره تبدیل می‌شود.
حشرات بالغ نسل دوم در اواخر تیر در باغ دیده می‌شوند که بر روی دانه‌های پسته تخم‌ریزی کرده، لاروهای آنها اپی درم پسته را سوراخ کرده و از بافت میانی آن تغذیه می‌کنند، در اوایل شهریور لاروها میوه را ترک کرده و مانند نسل قبل خود به سمت تنه درخت حرکت و در آنجا با یک پیله نازک سفیدرنگ زمستان را سپری می‌کنند.
لاروهای نسل اول از جنین میوه تغذیه کرده و قبل از تشکیل پوسته سخت باعث سیاه شدن (داغو) و ریزش میوه‌های آلوده می‌گردد. تفاوت میوه‌های مورد تغذیه میوه‌خوار با دانه‌هایی که توسط سنک ها و سن‌ها نیش زده می‌شوند این است که در این میوه‌ها فضولات لاروی همواره با قارچ‌های ساپروفیت روی جنین دیده شده و جنین سالم و سفید نیست.
همچنین معمولاً یک سوراخ قابل مشاهده روی دانه وجود دارد که بیشتر نزدیک به محل ناف میوه (اتصال دانه به خوشه) است.
در بسیاری از موارد هم تغییر رنگ دانه شدید نیست و سیاه شدگی آن با سن زدگی یا کمبود کلسیم متفاوت است
لاروهای نسل دوم به دو صورت خسارت می‌زنند، یکی خسارت مستقیم ناشی از تغذیه از بافت نرم میوه و خسارت غیرمستقیم به دلیل دفع مواد زائد و فضولات لارو که لکه‌های تیره رنگ و روغنی روی پوسته استخوانی پسته ایجاد می‌کند که در گویش کرمانی به چربو معروف است.
محل آلودگی همچنین مکان مناسبی برای رشد قارچ‌ها بود و می‌تواند منجر به تولید آفلاتوکسین شود، به عبارتی خسارت نسل دوم بیشتر کیفی است.
پایش و کنترل در باغاتی که سابقه‌ی آلودگی دارند ارزیابی وجود و تراکم شفیره‌ها در زیر پوسته‌های درختان از اواخر زمستان می‌تواند به ارزیابی وضعیت فراوانی آفت در سال جاری کمک کند.
همانند پروانه چوب‌خوار، با تعیین زمان اوج پرواز حشرات کامل میوه‌خوار هم می‌توان مبارزه‌ی شیمیایی هدفمندتری علیه این آفت داشت. با پایش منظم وضعیت شفیره‌ها در زیر پوسته‌های درختان و همچنین داده‌های هواشناسی و استفاده از مدل‌های درجه – روز می‌توان زمان مناسب سم‌پاشی را تعیین کرد که معمولاً در بسیاری از موارد هم زمان با ریزش دوسوم گلبرگ‌ها یا ارزنی شدن دوسوم دانه‌ها است.
روش های مبارزه با پروانه مغز خوار پسته
در حال حاضر حشره‌کش اکسی دیمتون متیل با دوز 1.5 در هزار برای آفت پروانه میوه‌خوار پسته توصیه شده است.
به منظور کاربرد سموم علیه این آفت پروانه میوه‌خوار پسته، توصیه می‌شود باغداران با کارشناسان مجرب مشاوره نمایند و مطمئن شوند که جمعیت آفت در حدی است که خسارت اقتصادی به محصول آنها وارد نماید. در بسیاری از موارد جمعیت آفت در سطحی نیست که خسارت غیرقابل تحمل ایجاد نماید؛ بنابراین کاربرد سموم غیر ضروری است.
لازم به ذکر است که جهت مبارزه با آفت از تله‌های فرمونی نیز می‌تواند استفاده نمود که این تله‌ها با استفاده از محبوس نمودن حشرات ماده (به تعداد 2 تا 3 عدد) در داخل یک محفظه شیشه‌ای یا پلاستیکی که دو سر آن سوراخ بوده و با پارچه توری پوشانده شده است و روی یک سینی محتوی آب و چند قطره روغن ولک (ظرف حاوی پروانه‌های ماده در ارتفاع حدوداً 5 تا 10 سانتیمتر بر روی سینی حاوی آب آویزان می‌شود) استفاده می‌گردد.
پروانه‌های نر در این روش به بوی مترشحه از پروانه‌های ماده جلب شده و در داخل سینی محتوی آب می‌افتند و به علت کوچکی جثه قادر به خارج شدن از آب نبوده و از بین می‌روند.
خلاصه مقاله
پروانه میوه خوار پسته (رائو)
زمان کنترل
اواخر فروردین ماه یا اوایل اردیبهشت ماه همزمان با ریزش حدود دو سوم گلها 0تلقیح و ارزنو شدن دو سوم گلها ) یا همزمان با اوج پرواز حشرات بالغ
نحوه کنترل
مبارزه غیر شیمیایی
1.استفاده از نوارهای مقوایی شیاردار بر روی تنه درختان
2. استفاده از فرومون
می توان 2 تا 3 عدد حشره ماده را در داخل یک محفظه شیشه ای یا پلاستیکی که دو سر آن سوراخ بوده وبا پارچه توری پوشانده شده است قرار داد.
سپس ظرف حاوی پروانه های ماده را در ارتفاع 5 تا 10 سانتیمتری یک سینی محتوی آب و چند قطره روغن ولک آویزان کرد.
پروانه های نر در این روش به بوی مترشحه از پروانه های ماده جلب شده و در داخل سینی محتوی آب افتاده و از بین می روند.
مبارزه شیمیایی
1- تیودیکارب (لاروین ) ، 1.5 لیتر در هزار
2- اکسیدیمتون متیل (متاسیستوکس ) ، 1.5 لیتر در هزار
3- فتیون (لبایسید ) ، 1.5 لیتر در هزار