کشت زعفران

کشت زعفران

1- آب‌وهوای مناسب کشت زعفران

موضوع این مقالهکرمون شاپکشت زعفران : زعفران گیاهی است نیمه گرمسیر و در نقاطی که دارای زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم و خشک باشد به‌خوبی می‌روید.
مقاومت زعفران در مقابل سرما زیاد ولیکن چون دوران رشد آن مصادف با پائیز و زمستان و اوایل بهار است طبعاً در این ایام به هوای مناسب و معتدل نیاز دارد. در دوران خواب یا استراحت گیاه (تابستان) بارندگی یا آبیاری برای آن مضر است بنابراین این کشت و کار آن در مناطق گیلان و مازندران و مناطق گرم جنوبی کشور معمول نیست
اراضی آفتاب‌گیر و بدون درخت که ضمناً در معرض بادهای سرد نیز نباشد برای رشد زعفران مناسب است.
حداکثر دمای این گیاه بین 40-35 درجه سانتی‌گراد و در ارتفاع بین 2300تا1300 متر از سطح دریا عملکرد خوبی نشان می‌دهد.

2- خاک مناسب جهت کشت زعفران

از آنجائی که پیاز زعفران مدت نسبتاً زیادی7-5 سال در زمین می‌ماند. خاک زمین باید سبک یا ترکیبی از شن و رس باشد که پیاز بتواند در این مدت علاوه بر تأمین مواد غذایی، در مقابل شرایط خاص منطقه‌ای نیز مقاومت نماید.
بنابراین برای تولید محصول مرغوب زمین حاصلخیز و زهکشی شده بدون درخت با خاک (لومی، لیمونی، رسی و شنی) و آهک دار—آن بین8-7 باشد بر زمین‌های شور، فقیر و مرطوب، اسیدی ترجیح داده می‌شود.

3- تهیه زمین جهت کشت زعفران

برای تهیه زمین لازم است ابتدا در فرصت‌ها مناسب در پاییز یا زمستان زمین موردنظر شخم عمیق زده شود. اگر زمین دارای کلوخ باشد کلوخ‌ها را خردکنید بعد از دو یا سه هفته مجدداً زمین را در جهات عمود برهم شخم بزنید قبل از شخم به زمین کود حیوانی پوسیده لازم را بدهید و پخش نمایید شخم‌های مکرر صرف‌نظر از تهیه بستری مناسب کشت زمین تا حدودی از وجود علف‌های هرز پاک می‌سازد.
به این طریق زمین کرت بندی شده و طول و عرض کرت‌ها را نسبت به شیب زمین و قدرت آب تعیین کنید معمولاً طول و عرض کرت‌ها در حدود بین 4*10 تا 10*100 متر می‌باشد در زراعت مکانیزه زعفران زمین را در پاییز سال قبل از کشت با گاوآهن شخم عمیق می‌زنند و بهار پس از قطع باران‌ها بهاری خاک را با انجام شخم متوسط ضمن سله شکنی از وجود علف‌ها هرز پاک می‌کنند در شهریور پس از پخش 80-40 تن کود حیوانی و 200 کیلوگرم فسفات آمونیم زمین را به‌صورت فارو درمیاورند و برای کشت آماده می‌کنند.

4- انتخاب پیاز و زمان کشت زعفران

احداث مزارع جدید زعفران فقط به‌وسیله پیاز آن مقدور و معمول است؛ بنابراین تهیه و انتخاب پیاز مرغوب جهت کاشت در ایجاد و گسترش کشت حائز اهمیت است.
پیاز زعفران را می‌توان از خاک درآورد و یا به انبار یا مزرعه دیگر منتقل نمود، با توجه به دوره خواب یا استراحت پیاز که از اواخر اردیبهشت‌ماه تا اواخر مرداد ادامه دارد می‌توان در این فاصله نسبت به بیرون آوردن پیاز اقدام کرد.
بهتر است پیاز پس از بیرون درآوردن از خاک کاشته شود تا پیاز ضمن ادامه استراحت در زمین جدید مستقر شوند. از بیرون آوردن پیاز در اواخر مرداد و بعد باید خودداری کرد چون در این موقع بعضی از پیازها ممکن است برای ریشه دادن و جوانه زدن آماده باشند هرقدر فاصله بیرون آوردن پیاز تا کاشت کمتر باشد بهتر است باوجوداین پیاز زعفران را برای مدت چند ماه در محل‌های سرد و خشک با ارتفاع 20-30 سانتیمتری می‌توان پخش‌شده نگهداری نمود ولی این امر باعث عدم توسعه فیزیولوژیکی گل‌ها شده و باردهی سال اول کشت را شدیداً کاهش می‌دهد.
پیاز زعفران را از موقع خزان بوته (اوایل خرداد) تا اواسط مهرماه می‌توان کشت نمود ولی بهتر است از کاشت پیاز د اواخر تیر و اوایل مرداد خودداری شود. بهترین زمان برای کشت خرداد می‌باشد.

5- نوع و مقدار پیاز جهت کشت زعفران

به زوری که گفته شد زعفران به‌وسیله غده ساقه که عبارت از پیازهای توپر (بنه) می‌باشد ازدیاد می‌شود و اندازه آن‌یک فندق تا یک گردو متفاوت می‌باشد.
پیازهای انتخابی باید درشت‌تر سالم‌تر و بدون زخم و خراشیدگی و عاری از هر نوع بیماری باشند
پیاز بهتر است قبل از کاشت با سموم قارچ‌کش از قبیل (سرزان، تری تیزان و گرامنیون و غیره) به نسبت 500 -300 گرم سم برای یک‌صد کیلو پیاز علیه بیماری‌های قارچی ضدعفونی شوند.
در موقع کاشت بهتر است پولک یا لایه خشک کف پیاز به همراه مقداری از پوسته آزاد روی پیاز جدا شوند تا جذب آب به‌وسیله پیاز آسان‌تر و جوانه زدن آن سریع‌تر انجام شود.
مقدار کاشت پیاز بسته به ریزی و درشتی از 10-3 تن در هکتار فرق می‌کند فواصل کاشت معمولاً 25-30 سانتیمتر از هر طرف می‌باشد.
تعداد پیاز انتخابی جهت کاشت در هر چاله 3 پیاز با وزن متوسط 6 گرم برای هر پیاز می‌باشد درصورتی‌که پیازها ردیفی در فارو کاشته شوند به‌صورت منفرد و بافاصله 6-8 سانتیمتری از یکدیگر به مقدار 3 تن و درصورتی‌که به‌صورت سنتی و در هر چاله 5 عدد مصرف کنند میزان کاشت پیاز به 5 تن بالغ خواهد شد.

6- عملیات کاشت پیاز زعفران

برای کاشتن پیاز زعفران ابتدا چاله‌های یک ردیف را با بیل درمیاورند و در داخل هر چاله به‌طور یکه گفته شد 3-15 پیاز قرار می‌دهند.
عمق کاشت پیازها 15-20 سانتیمتر در نظر گرفته و در موقع کاشت سر پیازها باید رو به بالا قرار گیرد. پیازها در عمق 20 سانتیمتری در زمستان از سرما یخبندان و سایر تنش‌های محیطی و در تابستان از گرمازدگی مصون می‌مانند.
برای کاشت زعفران 4-5 نفر شرکت می‌کنند با این ترتیب که هر نفر با بیل چاله‌ها را درمیاورد دو نفر پیازها قابل‌کشت را به‌صورت دسته‌های 3 تا 5 یا 15 تایی انتخاب می‌کنند و نفر چهارم پیازها را در داخل چاله قرار می‌دهد و بقیه نفرات کار خود را ادامه می‌دهند تا تمام زمین کاشته شود.
سرانجام سطح مزرعه که نامسطح شده با بیل صاف و فشرده می‌سازند تا پیازها به خاک بچسبند.
زمین کاشته شده را به همین صورت تا آبیاری پاییزه رها می‌کنند قبل از آبیاری در حدود 10-20 تن کود حیوانی کاملاً پوسیده با بیل در سطح زمین پخش می‌کنند.
در اسپانیا کاشت زعفران به‌صورت دیم صورت می‌گیرد پیازها زعفران بجای کپه کاری در داخل ردیف 4 به فاصله 5 تا 8 سانتیمتری از همدیگر کاشته می‌شود؛ و ردیف‌های کاشته از یکدیگر 30-35 سانتیمتر فاصله دارد. پس از انجام عمل کاشت روی شیارها را با ماله پوشانده و زراعت ردیفی به نظر می‌رسد.