اسفند
5 اشتباه متداول هنگام کشت نهال پسته
عمق کاشتن نهال و خفگی ریشه
یکی از علل مهم پوسیدگی ریشه و طوقه و مرگ درختان که در اکثر مناطق ایران مشاهده می شود، عمق کاشتن درخت و یا به علت خاک دادن دستی و تدریجی در اطراف طوقه می باشد. به طوری که می دانید ساختمان ریشه و ساقه متفاوت و از نظر فیزیولوژی و خواسته های طبیعی با یکدیگر تفاوت دارند.
ریشه طبیعتا بایستی در داخل خاک و در شرایط مرطوب قرار گیرد و به عکس ساقه در جهت مخالف ریشه روئیده و لازمست که در روشنایی و در سطح بالای زمین واقع شود و همانطور که اگر قسمتی از ریشه بیرون از خاک قرار گیرد از بین می رود. چنانچه طوقه و تنه نیز زیر خاک رود بتدریج بافت پوست و چوب تغییر رنگ داده و پوسیده می شود و سرانجام مسیر انتقال و جریان شیره گیاهی دچار اختلال گردیده و درخت می میرد.
به دنبال خفگی و پوسیدگی طوقه و ریشه، انگلهای ثانویه نیز حمله می نمایند که گاهی ممکن است بعضی کارشناسان مرگ درخت را به حساب انگل های ثانویه که نقش اصلی در پوسیدگی اصلی ریشه درخت نداشته بگذارند.
با توجه به مشخصات ساختمانی و فیزیولوژیکی ریشه و ساقه که در بالا ذکر گردید باغداران لازمست توجه داشته باشند که پس از خرید و تهیه نهال پسته باید طوری آن را در داخل گودال قرار دهند که به اصطلاح داغ خزانه همواره تا آخر عمر درخت در مجاورت خاک قرار گیرد.
کرت بندی و مرزبندی قطعات باغ جهت آبیاری لازمست قبلا صورت گیرد تا پس از کاشت نهال خاک پای نهال نرود.
عمق کاشتن نهال و خاک دادن دستی در اطراف طوقه ممکن است توسط باغداران بطور آگاهانه و یا غیر آگاهانه انجام گیرد و ذیلا به مواردی اشاره می گردد.
1- عمق کاشتن نهال و خفگی ریشه
گاها دیده شده که باغداران اطراف طوقه نهال ها را خاک می دهند تا در مقابل وزش باد مقاومت نمایند. اما باغدار غافل از این خواهد بود که این عمل (دادن خاک دستی دور طوقه) شرایط پوسیدگی طوقه و خفگی ریشه را فراهم می سازد و کرارا در باغها مشاهده می شود که این قبیل درختان پس از 2 الی 3 سال به تدریج پوست قسمتهای زیر خاک رفته تغییر رنگ داده و پوسیده شده و درخت ایجاد صمغ های تکه ای، نموده و سرانجام می میرد.
توصیه می شود که در موقع کاشت نهال قبلا تا نیمه کود را با خاک و کود متناسب پر نمایند و روی آن را به طور دستی و یا با آبیاری آب بدهند تا خاک مزبور به حد کافی نشست نماید، یک یا دو روز بعد می توان ریشه نهال را در داخل گودال قرار داد و بقیه خاک و کود را به آن اضافه کرد.
بدینوسیله ریشه نشست نکرده و در واقع طوقه به زیر خاک کشیده نمی شود.
پس از غرس نهال همواره باید توجه داشت که خاک اضافی اطراف طوقه نرود و از آبیاری غرقاب نیز که ممکن است باعث خفگی ریشه شود جلوگیری به عمل آید.
ضمنا چنانچه طوقه و تنه درخت به علل مختلف زیر خاک رفته باشد باید به تدریج خاک اضافی را عقب زد تا از خفگی درخت جلوگیری شود.
2- کاشت نهال با پلاستیک
در هنگام کشت نهال های گلدانی باید پلاستیک از نهال کاملا جدا شود. خارج نکردن نهال از پلاستیک باعث می شود که ریشه ها به کف پلاستیک رسیده و دچار پیچ خوردگی شده در پلاستیک محبوس می ماند و رشد نکنند .
عملا ریشه ها جای برای رشد نداشته و قادر به جذب مواد غذایی از خاک نخواهند بود.
اشتباه دیگری که در اکثر کشاورزان در هنگام کشت نهال گلدانی انجام می دهند این است که در هنگام کشت به پاره کردن کف پلاستیک گلدان اکتفا کرده و از خارج کردن پلاستیک اطراف ریشه خودداری می کنند.
تفکر اشتباه این است که ریشه نهال ها از کف گلدان خارج شده و نیازی به جدا کردن کل پلاستیک نیست.
زمان بارندگی رطوبت بیشتری دور نهال رو می گیرد به دلیل بودن پلاستیک و باعث بیماری قارچی و خفگی ریشه می شود.پلاستیک باید کامل جدا شود تا ریشه بتواند هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی رشد کند.
3- کشت نهال در محل نامناسب
در اراضی با خاک شور، جوی ها باید دارای عرض بیشتری باشند و نهال ها در کف جوی ها کشت شود و از کشت نهال در محل داغ آب خودداری کرد.
آبیاری در خاک های شور باعث می شود که نمک خاک از کف جوی به طرف حاشیه جوی ها حرکت کرده بنا براین کشت نهال در اراضی شور باید در کف جوی و در اراضی شیرین باید در محل داغ آب (جای که آب خط انداخته) باشد.
4- عدم رعایت اصولی فاصله بین نهال ها
فاصله نهال ها از یکدیگر
درختان پسته نیاز اساسی به آفتاب مستقیم دارند به همین دلیل بیشتر به صورت افقی رشد می کند تا عمودی، بنابراین باید در هنگام کاشت دقت شود تا فاصله نهال ها از یکدیگر حفظ شود،
بنابراین فاصله 4 متر بین نهال ها و همچنین فاصله 6 متر برای ردیف ها می تواند مناسب باشد. جدول زیر به فاصله اصولی نهال و ردیف در باغ پسته اشاره کرده است.
| شاخص | واحد | مناسب | قابل تحمل | نامناسب |
|---|---|---|---|---|
| فاصله بین درختان | متر | 4-3 | 3-2 | کمتر از 2 |
| فاصله بین ردیف ها | متر | 7-6 | 4-6 | کمتر از 4 |
5- کشت نهال با ارقام نامناسب
در هنگام تهیه نهال کمتر دیده شده که خریداران به رقم نهال اهمیت دهند. همان طور که می دانید بهترین رقم نهال جهت کشت نهالها با رقم بادامی زرندی می باشند این رقم مناسب تمام اقلیم ها با هر نوع آب و هوایی می باشد. از مهمترین دلایل که باید از این رقم استفاده کرد مقاوم بودن به (شوری، بیماری ها و آفت ها، تنش های محیطی و تنش های آبی) می باشد.